Internationale adoptie en de internationaal bevoegde rechter
Ten aanzien van de vraag of de Nederlandse rechter internationaal bevoegd is om een internationale (of: interlandelijke) adoptie uit te spreken geldt de hoofdregel voor verzoekschriftprocedures van artikel 3 Rv. Artikel 3 Rv luidt als volgt:
‘In zaken die bij verzoekschrift moeten worden ingeleid, met uitzondering van zaken als bedoeld in de artikelen 4 en 5, heeft de Nederlandse rechter rechtsmacht indien:
- hetzij de verzoeker of, indien er meer verzoekers zijn, een van hen, hetzij een van de in het verzoekschrift genoemde belanghebbenden in Nederland zijn woonplaats of gewone verblijfplaats heeft,
- het verzoek betrekking heeft op een bij dagvaarding ingeleid of in te leiden geding ten aanzien waarvan de Nederlandse rechter rechtsmacht heeft, of
- de zaak anderszins voldoende met de rechtssfeer van Nederland verbonden is.’
De internationale bevoegdheidsregeling inzake internationale adopties knoopt dus in hoofdzaak aan bij de woonplaats of gewone verblijfplaats van de verzoeker.
Wilt u een vrijblijvende kostenopgave ontvangen?
Internationale adoptie en conflictenrecht
De vraag welk recht van toepassing is op een internationale adoptie die in Nederland moet worden uitgesproken, wordt beantwoord in Titel 6 van Boek 10 BW. De hoofdregels zijn te vinden in artikel 10:105 BW. Dit artikel luidt als volgt:
1. Op een in Nederland uit te spreken adoptie is, behoudens lid 2, het Nederlandse recht van toepassing.
- Op de toestemming dan wel de raadpleging of de voorlichting van de ouders van het kind of van andere personen of instellingen is toepasselijk het recht van de staat waarvan het kind de nationaliteit bezit. Bezit het kind de nationaliteit van meer dan een staat, dan is toepasselijk het recht volgens hetwelk toestemming dan wel raadpleging of voorlichting vereist is. Bezit het kind de Nederlandse nationaliteit, dan is het Nederlandse recht van toepassing, ongeacht of het kind naast de Nederlandse nationaliteit nog een andere nationaliteit bezit.
- Indien het ingevolge lid 2 op de toestemming dan wel raadpleging of voorlichting toepasselijke recht de adoptie niet kent, is het Nederlandse recht van toepassing. Het ingevolge dit lid toepasselijke recht bepaalt tevens of bij gebreke van toestemming deze kan worden vervangen door een rechterlijke beslissing.
- Op de herroeping van een in Nederland uitgesproken adoptie is het Nederlandse recht van toepassing.
De conflictregel inzake internationale adoptie knoopt aan bij het Nederlandse recht, met uitzondering van de vraag inzake de toestemming dan wel de raadpleging of de voorlichting van de ouders van het kind of van andere personen of instellingen. In dat laatste geval wordt het recht van de nationaliteit van het kind gevolgd.
Internationale adoptie en erkenning
Op de erkenning van een buitenlandse beslissing inzake internationale adoptie kunnen verschillende rechtsbronnen van toepassing zijn. In het bijzonder gaat het om het Haags Adoptieverdrag 1993. Wanneer dit verdrag niet van toepassing is, geldt de erkenningsregeling uit Boek 10 BW.
De erkenningsregeling van Boek 10 BW inzake internationale adoptie is te vinden in artikelen 107 tot en met 111 BW. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt voor de situatie waarin de adoptiefouders en het kind hun gewone verblijfplaats in hetzelfde land (buitenland) hebben, waar de adoptie is uitgesproken (artikel 10:108 BW) en de situatie waarin de adoptiefouders hun gewone verblijfplaats in Nederland hebben en het kind zijn gewone verblijfplaats heeft in het buitenland, waar de adoptie is uitgesproken (artikel 10:109 BW).
Expertise IJI – dien een vrijblijvende adviesaanvraag in
Heeft u te maken met een dossier waarin er een internationale adoptiekwestie speelt? U vraagt zich bijvoorbeeld af of de Nederlandse rechter bevoegd is om een internationale adoptie (of: interlandelijke adoptie) uit te spreken.
Verkrijg zekerheid over de juiste toepassing van het internationale adoptierecht door uw vraag aan Stichting IJI uit te besteden. Onze familierechtspecialist Anouk Mullenders en ondersteunt u graag door het bieden van snelle en deskundige advisering op maat.
Vraag hier een vrijblijvende kostenopgave aan.
Persoonlijk contact
Het IJI heeft een kleinschalig karakter. Dit betekent dat u steeds persoonlijk contact heeft met een vaste medewerker en dat de lijnen kort zijn, zodat we snel kunnen schakelen.
Wereldwijd netwerk
Wij beschikken over een wereldwijd netwerk van juridische experts uit de wetenschap en praktijk. Dit netwerk kunnen wij direct inschakelen wanneer uw zaak daarom vraagt.
Up-to-date expertise
Wij hebben sterke banden met de rechtswetenschap en nemen actief deel aan het wetenschappelijke debat via onderzoeksprojecten en publicaties. We zijn daardoor goed op de hoogte van de laatste ontwikkelingen inzake het internationaal privaatrecht en buitenlands recht.
Onafhankelijk advies
Als vaste deskundige van de Rechtspraak, geven wij enkel onafhankelijk advies. Onze rapporten zijn daarom goed te gebruiken ter onderbouwing van een rechterlijk oordeel, als basis voor een notariële akte of voor de onderbouwing van een processtuk.
Wat onze cliënten over ons zeggen
Advocaat mr. Tim de Greve, partner bij Stibbe.
Ik schakel het IJI regelmatig in bij zaken waarin IPR-aspecten een rol spelen. Het bestaat al 100 jaar en kan dus bogen op een lange geschiedenis en ervaring. Er zijn vooraanstaande mensen aan verbonden. Niet in de laatste plaats de heer Strikwerda. Ze denken met je mee, begrijpen meteen de vraag waar je mee zit en dragen oplossingsrichtingen aan. Ze hebben de goede connecties in binnen- en buitenland om vragen binnen een redelijke termijn te beantwoorden. Los daarvan is het heel prettig samenwerken met de mensen van het IJI.
Advocaat mr. Leushuis, Leushuis Advocaten
Ik heb als advocaat een normale rechtspraktijk en wordt zelden geconfronteerd met internationale aspecten. Om voor internationale dossiers het ipr uit te moeten zoeken is niet te doen. In deze tijd heb je daarvoor echt een ipr deskundige nodig. De kwaliteit van IJI rapporten vind ik echt een 10 waard. Ik ontvang heel gedegen rapporten waar ik heel blij mee ben en de cliënten ook. De snelheid van de dienstverlening is ook heel goed en is telkens eigenlijk nog sneller dan ik had verwacht. Ook fijn was dat het contact met de IJI werknemers heel plezierig is. Ik ben blij dat het instituut bestaat en de advocatuur behulpzaam kan zijn.
Advocaat mr. Ria van Seventer, Meesters aan de Maas Advocaten
Ons advocatenkantoor is gevestigd in Rotterdam, een stad met meer dan 170 nationaliteiten, en daarom moeten we regelmatig om advies vragen aan het Internationaal Juridisch Instituut. Ik heb bijvoorbeeld te maken gehad met de erkenning van een kind door een Italiaan, waarop Italiaans recht moet worden toegepast. Ik spreek geen Italiaans dus ik kan dat niet zelf. Ik heb ook geen toegang tot de bronnen en het Internationaal Juridisch Instituut heeft dat wel.
Notaris Bernard Kapma, BK Notarissen
In mijn praktijk komen steeds meer zaken voor met een internationaal aspect. Gelukkig zorgen de Europese Verordeningen voor erfrecht en huwelijksvermogensrecht voor meer duidelijkheid, maar toch zijn er nog veel zaken waar je niet zeker weet hoe het zit, welk recht van toepassing is of dat je een oplossing die in Nederland heel praktisch lijkt, wel goed uitgevoerd kan worden of de beoogde gevolgen heeft in een ander land.
Ik vraag dan vaak advies bij het IJI en wat me opvalt is dat het vaak toch net anders zit dan je zelf vooraf had gedacht. Een schriftelijk advies van een expert in je dossier geeft ook rust en zekerheid. Je kunt dan altijd laten zien dat je niet zomaar zelf wat hebt bedacht, maar als een redelijk bekwaam en redelijk handelend beroepsbeoefenaar te werk bent gegaan.