Welke rechter is bevoegd kennis te nemen van een internationale echtscheiding?
Een belangrijke rechtsbron die regelt welke rechter internationaal bevoegd is kennis te nemen van een echtscheidingsverzoek is de Brussel IIter-Verordening (voorheen: de Brussel IIbis-Verordening). De belangrijkste regel is dat de Nederlandse rechter bevoegd is wanneer de beide echtgenoten hun gewone verblijfplaats in Nederland hebben of wanneer zij hun laatste gewone verblijfplaats in Nederland hebben en één van de echtgenoten nog steeds gewoon verblijf heeft in Nederland (artikel 3 sub i en ii Brussel II-ter). Daarnaast is de Nederlandse rechter onder meer bevoegdkennis te nemen van de internationale echtscheiding wanneer de verweerder in Nederland zijn gewone verblijfplaats heeft of wanneer de verzoeker langer dan zes resp. twaalf maanden in Nederland woont.
Wilt u een vrijblijvende kostenopgave ontvangen?
Welk recht is van toepassing op een internationale echtscheiding?
Artikel 10:56 BW gaat over de vraag welk recht van toepassing is op een internationale echtscheiding. Artikel 10:56 lid 1 BW luidt als volgt:
‘Of ontbinding van het huwelijk of scheiding van tafel en bed kan worden uitgesproken en op welke gronden, wordt bepaald door het Nederlandse recht.’
Dit is in het internationaal privaatrecht een bijzondere bepaling, nu de regel eenzijdig bepaalt dat het Nederlandse recht van toepassing is en daarmee de ‘lex fori’ leer aanhangt. De achtergrond hiervan is het liberale Nederlandse echtscheidingsrecht, waarin de gedachte is dat een echtscheiding gemakkelijk te verkrijgen moet zijn en niet aan allerlei (formele) voorwaarden hoeft te voldoen. Gelet daarop, vond de Nederlandse wetgever het onwenselijk om buitenlands ‘strenger’ echtscheidingsrecht in huis te halen. Let op dat Nederland daarom ook niet mee doet aan de Rome III-Verordening!
De erkenning in Nederland van een buitenlandse echtscheidingsbeslissing
De erkenning in Nederland van een buitenlandse echtscheidingsbeslissing wordt vooral geregeld door de Brussel II-ter verordening (geldend tussen de EU-lidstaten). Wanneer er geen internationale regeling is (een verdragsregeling) zijn de artikelen 10:57, 58 en 59 BW van toepassing.
Gelet op het Nederlandse liberale echtscheidingsrecht, wordt in de nationale regeling soepel omgegaan met de erkenning van een in het buitenland verkregen echtscheidingsbeslissing. Volgens artikel 10:57 lid 1 BW zijn belangrijke criteria een ‘behoorlijke rechtspleging’ en de bevoegdheid van de rechter of andere autoriteit om de echtscheiding uit te spreken.
Expertise IJI – dien een vrijblijvende adviesaanvraag in
Heeft u te maken met een dossier waarin u zich een internationale echtscheidingskwestie speelt? U vraagt zich bijvoorbeeld af of de Nederlandse rechter bevoegd is de internationale echtscheiding uit te spreken én of en in hoeverre deze beslissing wordt erkend in een bepaald voorliggend rechtsstelsel? Onze familierechtspecialist Anouk Mullenders ondersteunt u graag door het bieden van snelle en deskundige advisering op maat. Vraag met het aanvraagformulier een vrijblijvende kostenopgave aan.
Persoonlijk contact
Het IJI heeft een kleinschalig karakter. Dit betekent dat u steeds persoonlijk contact heeft met een vaste medewerker en dat de lijnen kort zijn, zodat we snel kunnen schakelen.
Wereldwijd netwerk
Wij beschikken over een wereldwijd netwerk van juridische experts uit de wetenschap en praktijk. Dit netwerk kunnen wij direct inschakelen wanneer uw zaak daarom vraagt.
Up-to-date expertise
Wij hebben sterke banden met de rechtswetenschap en nemen actief deel aan het wetenschappelijke debat via onderzoeksprojecten en publicaties. We zijn daardoor goed op de hoogte van de laatste ontwikkelingen inzake het internationaal privaatrecht en buitenlands recht.
Onafhankelijk advies
Als vaste deskundige van de Rechtspraak, geven wij enkel onafhankelijk advies. Onze rapporten zijn daarom goed te gebruiken ter onderbouwing van een rechterlijk oordeel, als basis voor een notariële akte of voor de onderbouwing van een processtuk.
Wat onze cliënten over ons zeggen
Advocaat mr. Tim de Greve, partner bij Stibbe.
Ik schakel het IJI regelmatig in bij zaken waarin IPR-aspecten een rol spelen. Het bestaat al 100 jaar en kan dus bogen op een lange geschiedenis en ervaring. Er zijn vooraanstaande mensen aan verbonden. Niet in de laatste plaats de heer Strikwerda. Ze denken met je mee, begrijpen meteen de vraag waar je mee zit en dragen oplossingsrichtingen aan. Ze hebben de goede connecties in binnen- en buitenland om vragen binnen een redelijke termijn te beantwoorden. Los daarvan is het heel prettig samenwerken met de mensen van het IJI.
Advocaat mr. Leushuis, Leushuis Advocaten
Ik heb als advocaat een normale rechtspraktijk en wordt zelden geconfronteerd met internationale aspecten. Om voor internationale dossiers het ipr uit te moeten zoeken is niet te doen. In deze tijd heb je daarvoor echt een ipr deskundige nodig. De kwaliteit van IJI rapporten vind ik echt een 10 waard. Ik ontvang heel gedegen rapporten waar ik heel blij mee ben en de cliënten ook. De snelheid van de dienstverlening is ook heel goed en is telkens eigenlijk nog sneller dan ik had verwacht. Ook fijn was dat het contact met de IJI werknemers heel plezierig is. Ik ben blij dat het instituut bestaat en de advocatuur behulpzaam kan zijn.
Advocaat mr. Ria van Seventer, Meesters aan de Maas Advocaten
Ons advocatenkantoor is gevestigd in Rotterdam, een stad met meer dan 170 nationaliteiten, en daarom moeten we regelmatig om advies vragen aan het Internationaal Juridisch Instituut. Ik heb bijvoorbeeld te maken gehad met de erkenning van een kind door een Italiaan, waarop Italiaans recht moet worden toegepast. Ik spreek geen Italiaans dus ik kan dat niet zelf. Ik heb ook geen toegang tot de bronnen en het Internationaal Juridisch Instituut heeft dat wel.
Notaris Bernard Kapma, BK Notarissen
In mijn praktijk komen steeds meer zaken voor met een internationaal aspect. Gelukkig zorgen de Europese Verordeningen voor erfrecht en huwelijksvermogensrecht voor meer duidelijkheid, maar toch zijn er nog veel zaken waar je niet zeker weet hoe het zit, welk recht van toepassing is of dat je een oplossing die in Nederland heel praktisch lijkt, wel goed uitgevoerd kan worden of de beoogde gevolgen heeft in een ander land.
Ik vraag dan vaak advies bij het IJI en wat me opvalt is dat het vaak toch net anders zit dan je zelf vooraf had gedacht. Een schriftelijk advies van een expert in je dossier geeft ook rust en zekerheid. Je kunt dan altijd laten zien dat je niet zomaar zelf wat hebt bedacht, maar als een redelijk bekwaam en redelijk handelend beroepsbeoefenaar te werk bent gegaan.